HP 12C Financial Programmable Calculator Kullanici rehberi

HP 12c Finansal Hesap Makinesi

Kullanıcı Kılavuzu

L.P.

Bu belgede yer alan bilgiler önceden haber

verilmeksizin değiştirilebilir. HP ürünlerine ve

hizmetlerine ilişkin tüm garantiler, bu ürün ve

hizmetlerle birlikte verilen garanti

beyanlarında açıkça belirtilir. Buradaki hiçbir

ifade ek bir garanti olarak yorumlanmamalıdır.

HP, işbu belgedeki teknik veya yazım

hatalarından veya kusurlardan sorumlu

tutulamaz.

Birinci Basım: Şubat 2017

Belge Parça Numarası: 919326-141

İçindekiler

1 Giriş ............................................................................................................................................................. 1

Bu el kitabı hakkında .............................................................................................................................................. 1

Birleşik Krallık'ta finansal hesaplamalar ............................................................................................................... 1

Finansal problemlere daha fazla çözüm bulma .................................................................................................... 1

Finansal hesaplamaları kolaylaştırma .................................................................................................................. 2

2 Problem çözme .............................................................................................................................................. 5

Başlangıç ................................................................................................................................................................ 5

Açma ve kapama .................................................................................................................................. 5

Düşük güç göstergesi ........................................................................................................ 5

Klavye .................................................................................................................................................. 5

Sayı girme .......................................................................................................................... 6

Basamak ayırıcılar ............................................................................................................. 6

Negatif sayılar ................................................................................................................... 6

Büyük sayıları girme ......................................................................................................... 6

CLEAR tuşları ..................................................................................................................... 7

Basit aritmetik hesaplamalar .............................................................................................................. 7

Zincirleme hesaplamalar ..................................................................................................................... 8

Depolama kayıtları ............................................................................................................................ 10

Sayıları depolama ve geri çağırma ................................................................................. 10

Depolama kayıtlarını temizleme .................................................................................... 11

Depolama kaydı aritmetiği ............................................................................................. 11

Yüzde ve takvim fonksiyonları ............................................................................................................................ 12

Yüzde fonksiyonları ........................................................................................................................... 12

Yüzdeler .......................................................................................................................... 12

Net tutar .......................................................................................................................... 13

Fark yüzdesi .................................................................................................................... 13

Toplam yüzdesi ............................................................................................................... 14

Takvim fonksiyonları ......................................................................................................................... 15

Tarih biçimi ...................................................................................................................... 15

Ay-gün-yıl ..................................................................................................... 15

Gün-Ay-Yıl ..................................................................................................... 16

Gelecek veya geçmiş tarihler .......................................................................................... 16

Tarihler arasındaki gün sayısı ......................................................................................... 17

Temel finansal fonksiyonlar ................................................................................................................................ 17

Finansal kayıtlar ................................................................................................................................ 17

iii

Sayıların finansal kayıtlara depolanması ....................................................................... 17

Sayıların finansal kayıtlarda görüntülenmesi ................................................................ 18

Finansal kayıtları temizleme .......................................................................................... 18

Basit faiz hesaplamaları .................................................................................................................... 18

Finansal hesaplamalar ve nakit akışı diyagramı .............................................................................. 19

Nakit akışı işareti kuralı .................................................................................................. 21

Ödeme modu ................................................................................................................... 21

Genelleştirilmiş nakit akışı diyagramları ........................................................................ 22

Bileşik faiz hesaplamaları ................................................................................................................. 24

Bileşik faiz dönemlerinin sayısının ve dönemsel faiz oranının belirtilmesi ................... 24

Ödemelerin veya bileşik dönemlerinin sayısının hesaplanması .................................... 24

Dönemsel ve yıllık faiz oranlarının hesaplanması ......................................................... 28

Mevcut değerin hesaplanması ........................................................................................ 29

Ödeme tutarının hesaplanması ...................................................................................... 30

Gelecek değerin hesaplanması ....................................................................................... 32

Tek dönem hesaplamaları .............................................................................................. 34

Amortisman ....................................................................................................................................... 37

Ek finansal fonksiyonlar ...................................................................................................................................... 39

İskonto edilmiş nakit akışı analizi: NPV ve IRR ................................................................................. 39

Net mevcut değerin hesaplanması (NPV) ....................................................................... 40

Gruplandırılmamış nakit akışları için NPV'nin hesaplanması ...................... 40

Gruplandırılmış nakit akışları için NPV'nin hesaplanması ........................... 42

İç getiri oranının hesaplanması (IRR) .............................................................................. 44

Nakit akışı girişlerinin incelenmesi ................................................................................. 45

Nakit akışı girişlerinin değiştirilmesi .............................................................................. 46

Tahvil hesaplamaları ......................................................................................................................... 47

Tahvil fiyatı ..................................................................................................................... 48

Tahvil getirisi .................................................................................................................. 48

Amortisman hesaplamaları ............................................................................................................... 49

Ek çalışma özellikleri ........................................................................................................................................... 50

Sürekli bellek ..................................................................................................................................... 50

Ekran .................................................................................................................................................. 51

Durum göstergeleri ......................................................................................................... 51

Sayı görüntüleme biçimleri ............................................................................................. 51

Bilimsel gösterimli görüntüleme biçimi ......................................................................... 52

Özel ekranlar ................................................................................................................... 53

Değiştirme ( ) tuşu ...................................................................................................................... 53

Son x tuşu .......................................................................................................................................... 54

Sabit sayılarla aritmetik hesaplamalar .......................................................................... 54

Rakam girerken hataların düzeltilmesi .......................................................................... 54

İstatistik fonksiyonları ......................................................................................................................................... 55

iv

İstatistikleri biriktirme ...................................................................................................................... 55

Biriktirilen istatistiklerin düzeltilmesi .............................................................................................. 56

Ortalama ............................................................................................................................................ 56

Standart sapma ................................................................................................................................. 57

Doğrusal tahmin ................................................................................................................................ 58

Ağırlıklı ortalama ............................................................................................................................... 59

Matematik ve sayı değiştirme fonksiyonları ....................................................................................................... 60

Bir sayılı fonksiyonlar ........................................................................................................................ 60

Kuvvet fonksiyonu ............................................................................................................................ 61

3 Programlama .............................................................................................................................................. 62

Programlamanın temelleri .................................................................................................................................. 62

Programlar neden kullanılır? ............................................................................................................ 62

Program oluşturma ........................................................................................................................... 62

Program çalıştırma ............................................................................................................................ 63

Program belleği ................................................................................................................................. 64

Program satırlarındaki talimatların tanımlanması ........................................................ 64

Program satırlarının görüntülenmesi ............................................................................. 65

00 talimatı ve program satırı 00 ............................................................................. 66

Program belleğinin genişletilmesi ................................................................................. 67

Hesap makinesinin belirli bir program satırına ayarlanması ......................................... 68

Bir program satırının bir seferde yürütülmesi .................................................................................. 69

Program yürütmenin kesilmesi ........................................................................................................ 70

Program yürütme sırasında duraklatma ........................................................................ 70

Program yürütmenin durdurulması ............................................................................... 73

Program yürütmenin otomatik durdurulması ............................................. 73

Program yürütmenin elle durdurulması ...................................................... 75

Dallanma ve döngü .............................................................................................................................................. 75

Basit dallanma ................................................................................................................................... 75

Döngü ................................................................................................................................................ 76

Koşullu dallanma ............................................................................................................................... 78

Program düzenleme ............................................................................................................................................ 82

Bir program satırındaki talimatın değiştirilmesi .............................................................................. 82

Bir programın sonunda talimatların eklenmesi ................................................................................ 82

Bir program içine talimatların eklenmesi ......................................................................................... 83

Talimatların değişiklik yoluyla eklenmesi ...................................................................... 83

Talimatların dallanma yoluyla eklenmesi ...................................................................... 84

Çoklu programlar ................................................................................................................................................. 86

Başka bir programın depolanması .................................................................................................... 86

Başka bir programın çalıştırılması .................................................................................................... 88

v

4 Çözümler .................................................................................................................................................... 89

Gayrimenkul ve kredi ........................................................................................................................................... 89

Ücretlerle yıllık yüzde oranı hesaplamaları ...................................................................................... 89

İskonto veya yüksek fiyatla işlem gören konut kredisinin fiyatı ...................................................... 91

İskonto veya yüksek fiyatla işlem gören konut kredisinin getirisi ................................................... 92

Kiralama veya satın alma kararı ....................................................................................................... 94

Ertelenmiş yıllık taksitler .................................................................................................................. 97

Yatırım analizi ...................................................................................................................................................... 99

Kısmi yıllık amortisman ..................................................................................................................... 99

Değişmez oranlı amortisman ......................................................................................... 99

Azalan bakiye amortismanı .......................................................................................... 102

Yıllık tutar basamakları amortismanı ........................................................................... 104

Tam yıl ve kısmi yıl geçişli amortisman .......................................................................................... 106

Fazla amortisman ........................................................................................................................... 110

Düzeltilmiş iç getiri oranı ................................................................................................................ 111

Kiralama ............................................................................................................................................................. 112

Peşin ödemeler ............................................................................................................................... 112

Ödeme için çözüm ......................................................................................................... 112

Getiri için çözüm ........................................................................................................... 115

Bakiyeli peşin ödemeler .................................................................................................................. 117

Ödeme için çözüm ......................................................................................................... 117

Getiri için çözüm ........................................................................................................... 119

Tasarruf .............................................................................................................................................................. 120

Efektif orana dönüştürülen nominal oran ...................................................................................... 120

Nominal orana dönüştürülen efektif oran ...................................................................................... 121

Sürekli efektif orana dönüştürülen nominal oran .......................................................................... 122

Tahviller ............................................................................................................................................................. 122

30/360 günlük bazda tahviller ....................................................................................................... 122

Yıllık kuponlu tahviller .................................................................................................................... 125

Ek A Otomatik bellek yığını ........................................................................................................................... 128

Sayıları yığına girme: ENTER tuşu ..................................................................................................................... 129

Sayı girişinin sonlandırılması .......................................................................................................... 129

Yığın kaldırma .................................................................................................................................. 130

Yığındaki sayıları yeniden sıralama ................................................................................................................... 130

Değiştirme ( ) tuşu .................................................................................................................... 130

Aşağı indirme ( ) tuşu ................................................................................................................. 130

Bir sayılı fonksiyonlar ve yığın ........................................................................................................................... 131

İki sayılı fonksiyonlar ve yığın ........................................................................................................................... 131

Matematik fonksiyonları ................................................................................................................. 131

vi

Yüzde fonksiyonları ......................................................................................................................... 132

Takvim ve finansal fonksiyonlar ....................................................................................................................... 132

LAST X kaydı ve tuşu ................................................................................................................................. 133

Zincirleme hesaplamalar ................................................................................................................................... 133

Sabit sayılarla aritmetik hesaplamalar ............................................................................................................. 134

Ek B IRR hakkında daha fazla bilgi ................................................................................................................. 136

Ek C Hata koşulları ........................................................................................................................................ 137

Hata 0: Matematik ............................................................................................................................................. 137

Hata 1: Depolama Kaydı Aşımı .......................................................................................................................... 137

Hata 2: İstatistik ................................................................................................................................................ 138

Hata 3: IRR ......................................................................................................................................................... 138

Hata 4: Bellek ..................................................................................................................................................... 138

Hata 5: Bileşik Faiz ............................................................................................................................................. 138

Hata 6: Depolama Kayıtları ............................................................................................................................... 139

Hata 7: IRR ......................................................................................................................................................... 139

Hata 8: Takvim ................................................................................................................................................... 139

Hata 9: Hizmet ................................................................................................................................................... 140

Pr Hatası ............................................................................................................................................................ 140

Ek D Kullanılan formüller .............................................................................................................................. 141

Yüzde ................................................................................................................................................................. 141

Faiz ..................................................................................................................................................................... 141

Basit faiz .......................................................................................................................................... 141

Bileşik faiz ....................................................................................................................................... 141

Amortisman ....................................................................................................................................................... 142

İskonto edilmiş nakit akışı analizi ..................................................................................................................... 143

Net mevcut değer ............................................................................................................................ 143

İç getiri oranı .................................................................................................................................... 143

Takvim ............................................................................................................................................................... 143

Gerçek günlük bazda ....................................................................................................................... 143

30/360 günlük bazda ...................................................................................................................... 144

Tahviller ............................................................................................................................................................. 144

Amortisman ....................................................................................................................................................... 145

Değişmez oranlı amortisman .......................................................................................................... 145

Yıllık tutar basamakları amortismanı ............................................................................................. 146

Azalan bakiye amortismanı ............................................................................................................ 146

Düzeltilmiş iç getiri oranı ................................................................................................................................... 146

Peşin ödemeler .................................................................................................................................................. 147

vii

Faiz oranı dönüştürmeleri ................................................................................................................................. 147

Sonlu bileşik faiz ............................................................................................................................. 147

Sürekli bileşik faiz ........................................................................................................................... 147

İstatistik ............................................................................................................................................................. 147

Ortalama ......................................................................................................................................... 147

Ağırlıklı ortalama ............................................................................................................................. 148

Doğrusal tahmin .............................................................................................................................. 148

Standart sapma ............................................................................................................................... 148

Faktöriyel ........................................................................................................................................ 148

Kiralama veya satın alma kararı ........................................................................................................................ 149

Ek E Piller, Garanti ve Müşteri Hizmetleri ....................................................................................................... 150

Piller ................................................................................................................................................................... 150

Düşük güç göstergesi ...................................................................................................................... 150

Yeni pillerin takılması ...................................................................................................................... 150

Doğru çalıştığını doğrulama (kendi kendini kontroller) .................................................................................... 151

Perkloratlı maddeler – özel işlem gerektirebilir ............................................................................................... 152

HP Sınırlı Donanım Garantisi ve Müşteri Hizmetleri .......................................................................................... 152

Sınırlı Donanım garantisi dönemi ...................................................................................................................... 152

Genel koşullar .................................................................................................................................................... 152

Müşteri hizmetleri ............................................................................................................................................. 153

Düzenleyici bilgi ................................................................................................................................................. 154

Ulusal Haberleşme Komisyonu Bildirimi ........................................................................................ 154

Değişiklikler ..................................................................................................................................... 154

FCC Amblemi’ni Taşıyan Ürünler için Uygunluk Bildirimi (Yalnızca Amerika Birleşik Devletleri) ... 154

Kanada Bildirimi .............................................................................................................................. 155

Avis Canadien .................................................................................................................................. 155

Avrupa Birliği Mevzuat Bildirimi ...................................................................................................... 155

Japonca Bildirim .............................................................................................................................. 155

Avrupa Birliğindeki Ev Kullanıcıları İçin Atık Cihazların Çöpe Atılması ........................................... 156

Perkloratlı Maddeler - özel işlem gerektirebilir .............................................................................. 156

Kimyasal maddeler ......................................................................................................................... 156

Ek F Birleşik Krallık hesaplamaları ................................................................................................................. 157

İpotekler ............................................................................................................................................................. 157

Yıllık Yüzde Oranı (APR) hesaplamaları ............................................................................................................. 157

Tahvil Hesaplamaları ......................................................................................................................................... 157

Ek G Fonksiyon tuşu dizini ............................................................................................................................. 158

viii

Ek H Programlama tuşu dizini ........................................................................................................................ 162

Dizin ............................................................................................................................................................ 164

ix

x

1 Giriş

Bu el kitabı hakkında

Bu HP 12c Finansal Hesap Makinesi Kullanıcı Kılavuzunun amacı HP 12c Programlanabilir Finansal Hesap

Makinesi yatırımınızdan en iyi şekilde yararlanmanıza yardımcı olmaktır. Bu güçlü finansal araca sahip

olmanın

verdiği heyecan, sizde bu el kitabını bir kenara koyup hemen hesap makinesinin "düğmelerine

basma" isteği uyandırabilir, ancak bu el kitabını okumak ve içerdiği örnekleri ayrıntılı bir şekilde incelemek

size uzun vadede fayda sağlayacaktır.

Bu giriş bölümünden sonra okuyacağınız Finansal Hesaplamaları Kolaylaştırma başlıklı kısa bölümde HP 12c

Finansal Hesap Makinesinin tam da adından anlaşılabileceği üzere finansal hesaplamaları nasıl kolaylaştırdığı

anlatılmaktadır. Bu el kitabının geri kalanı temel olarak üç bölüme ayrılmıştır:

●

I. bölümde hesap makinesinde sunulan çeşitli finans, matematik ve istatistik fonksiyonlarının ve diğer

fonksiyonların (programlama hariç) nasıl kullanılacağı açıklanmaktadır:

●

II. bölümde HP 12c'nin güçlü programlama özelliklerinin nasıl kullanılacağı açıklanmaktadır.

●

III. bölümde gayrimenkul, kredi, mevduat, yatırım analizi ve tahvil alanlarında uzmanlık gerektiren

problemlere yönelik adım adım çözümler sunulmaktadır. Bu çözümlerin bazıları elle uygulanırken

diğerleri bir program çalıştırılmasını gerektirir. Programlanan çözümler hem bağımsız hem de adım adım

olduğu için kendi programlarınızı nasıl oluşturacağınızı öğrenmek istemiyorsanız dahi bu programları

kolaylıkla kullanabilirsiniz. Ancak kendi programlarınızı oluşturmaya başlamak istiyorsanız çözümlerde

kullanılan programları inceleyin. Bunlar programlama teknikleri ve uygulamaları için iyi örnekler

içerirler.

●

Bu belgenin çeşitli eklerinde, hesap makinesinin çalışmasıyla ilgili ek ayrıntıların yanı sıra garanti ve

hizmet bilgileri açıklanmaktadır.

●

El kitabının arka kısmında bulunan Fonksiyon tuşu dizini, sayfa 158 ve Programlama tuşu dizini,

sayfa 162 bölümleri, kılavuzun içinde sunulan kapsamlı bilgiler için bir başvuru kaynağı olarak

kullanılabilir.

Birleşik Krallık'ta finansal hesaplamalar

Birleşik Krallık'taki çoğu finansal problem hesaplamaları, ayrıca bu el kitabında açıklanan Amerika Birleşik

Devletleri'ndeki problemler için olan hesaplamalarla aynıdır. Bununla birlikte, Birleşik Krallık'ta belirli

problemler Amerika Birleşik Devletleri'ne göre farklı hesaplama yöntemleri gerektirir. Daha fazla bilgi için

bkz. Fonksiyon tuşu dizini, sayfa 158.

Finansal problemlere daha fazla çözüm bulma

Bu el kitabının 12 ila 16. bölümlerinde bulunan belirli bir amaca yönelik çözümlere ek olarak isteğe bağlı HP

12c Çözümler El Kitabı içinde daha birçok çözüm sunulmaktadır. Bu el kitabı; kredi, tahmin, fiyatlandırma,

istatistik, mevduat, yatırım analizi, bireysel finansman, menkul kıymetler, Kanada ipotekleri, üretimde

öğrenme eğrileri ve kuyruk kuramı alanlarındaki problemlere yönelik çözümleri içermektedir. HP 12c

Çözümler El Kitabı çevrimiçi olarak (www.hp.com/support) sunulmaktadır.

Bu el kitabı hakkında 1

Finansal hesaplamaları kolaylaştırma

Bu el kitabını okumaya başlamadan önce, gelin HP 12c ile finansal hesaplamaların ne kadar kolay

olabileceğine bir bakalım. Aşağıdaki örnekleri ayrıntılı bir şekilde incelerken hesap makinesini nasıl

kullanacağınızı öğrenmek konusunda endişe duymayın; Başlangıç, sayfa 5 bölümüyle başlayarak bu

konuyu kapsamlı bir şekilde ele alacağız.

Örnek 1: Bundan 14 yıl sonra kızınızın üniversite eğitimini finansal olarak karşılayabileceğinizden emin olmak

istediğinizi farz edin. Maliyetin 4 yıl boyunca yılda 6.000 dolar (ayda 500 dolar) olmasını bekliyorsunuz.

Kızınızın tasarruf hesabından her ayın başında 500 dolar çekeceğini varsayın. Hesabın yıllık olarak %6 aylık

bileşik faiz getireceğini düşünürsek, kızınız üniversiteye girene kadar ne kadar para yatırmanız gerekir?

Bu bir bileşik faiz hesaplaması örneğidir. Bu gibi tüm problemler aşağıdakilerden en az üçünü gerektirir:

●

n: bileşik faiz dönemi sayısı.

●

I: bileşik faiz dönemi faiz oranı.

●

PV: bileşik faiz tutarının mevcut değeri.

●

PMT: dönemsel ödeme tutarı.

●

FV: bileşik faiz tutarının gelecekteki değeri.

Bu örnekte:

●

n 4 yıl × 12 dönem/yıl = 48 dönem.

●

I %6/yıl ÷ 12 dönem/yıl = %0,5/dönem.

●

PV PV, hesaplanacak değerdir; finansal işlemin başladığı andaki mevcut değerdir.

●

PMT 500 dolardır.

●

Kızınız mezun olduğu zaman artık daha fazla paraya ihtiyaç duymayacağından FV sıfırdır.

Başlamak için tuşuna basarak hesap makinesini açın. Ardından aşağıdaki Tuş Vuruşları sütununda

gösterilen tuşlara basın. (HP hesap makinesi klavyesinin nasıl kullanılacağını bilmiyorsanız Klavye, sayfa 5

bölümündeki açıklamaya bakın.)

NOT: Hesap makinesi açıkken ekranın sol alt köşesinde gösterilen pil simgesi (¼), kullanılabilir pil gücünün

neredeyse bittiğine işaret eder. Yeni pil takmak için bkz. Piller, Garanti ve Müşteri Hizmetleri, sayfa 150.

Takvim fonksiyonlarının ve neredeyse tüm finansal fonksiyonların yanıt vermesi biraz zaman alır. (Bu genelde

yalnızca birkaç saniyedir ancak , , ve fonksiyonları yarım dakika veya daha fazla zaman

gerektirebilir.) Bu hesaplamalar sırasında hesap makinesinin çalıştığını bilmeniz için running mesajı ekranda

yanıp söner.

Tuş vuruşları Ekran Açıklama

CLEAR 2

0.00

Hesap makinesinin içinde bulunan önceki verileri temizler ve

ekranı, iki ondalık hanesini gösterecek şekilde ayarlar.

4

48.00

Bileşik faiz dönemlerinin sayısını hesaplar ve depolar.

6

0.50

Dönemsel faiz oranını hesaplar ve depolar.

500

500.00

Dönemsel ödeme tutarını depolar.

2 Bölüm 1 Giriş

Tuş vuruşları Ekran Açıklama

500.00

Ödeme modunu Başlangıç olarak ayarlar.

-21,396.61

Yatırılması gereken tutar.

NOT: Ekrandaki eksi işaretiyle ilgili endişe duymayın. Bu

işaret ve diğer ayrıntılar Temel finansal fonksiyonlar,

sayfa 17 bölümünde açıklanacaktır.

Örnek 2: Şimdi kızınız bundan 14 yıl sonra üniversiteye girdiğinde gerekli olan bakiyenin nasıl biriktirileceğini

belirlememiz gerekiyor. Diyelim ki, kızınızın yıllık %5,35 oranında ve altı ayda bir bileşik faiz veren 5.000 dolar

tutarında ödenmiş bir sigorta poliçesi var. Üniversiteye girinceye kadar bu poliçenin değeri ne olurdu?

Bu örnekte, FV yani gelecek değeri hesaplamamız gerekir.

Tuş vuruşları Ekran Açıklama

CLEAR

-21,396.61

Hesap makinesinin içinde bulunan önceki verileri temizler.

14 2

28.00

Bileşik faiz dönemlerinin sayısını hesaplar ve depolar.

5,35 2

2.68

Dönemsel faiz oranını hesaplar ve depolar.

5000

-5000.00

Poliçenin mevcut değerini depolar.

10,470.85

Poliçenin 14 yıl içindeki değeri.

Örnek 3: Önceki örnekte sigorta poliçesinin, gerekli tutarın yaklaşık yarısını sağlayacağı gösterilmiştir.

Bakiyeyi sağlamak için ek bir tutarın kenara ayrılması gerekir (21.396,61 – 10.470,85 = 10.925,76). Bir

sonraki ay sonunda başlamak üzere yıllık %6 ve aylık bileşik faiz uygulayan bir hesaba aylık ödemeler

yaptığınızı farz edin. Kalan 14 yılda 10.925,75 dolar biriktirmek için gerekli ödeme tutarı ne kadar olur?

Tuş vuruşları Ekran Açıklama

CLEAR

10,470.85

Hesap makinesinin içinde bulunan önceki verileri temizler.

14

168.00

Bileşik faiz dönemlerinin sayısını hesaplar ve depolar.

6

0.50

Dönemsel faiz oranını hesaplar ve depolar.

10925,76

10.925.76

Gelecekteki zorunlu değeri depolar.

10.925.76

Ödeme modunu Son olarak ayarlar.

-41.65

Gerekli aylık ödeme.

Örnek 4: Yıllık %6 aylık bileşik faiz uygulayan bir banka bulamadığınızı ancak aylık 45,00 dolar tutarında

ödeme yapabileceğinizi farz edin. Gerekli tutarı biriktirmenizi sağlayacak minimum faiz oranı nedir?

Bu problemde hesap makinesinin içinde bulunan önceki finansal verileri temizlememiz gerekmez, bu verilerin

birçoğu önceki örnekle aynıdır.

Finansal hesaplamaları kolaylaştırma 3

Tuş vuruşları Ekran Açıklama

45

—45.00

Ödeme tutarını depolar.

0.42

Dönemsel faiz oranı.

12

5.01

Yıllık faiz oranı.

Bu örnek, HP 12c ile kolaylıkla yapılabilecek birçok finansal hesaplamanın yalnızca bir tanesidir. Bu güçlü

finansal araç hakkında bilgi almaya başlamak için sayfayı çevirmeniz yeterli.

4 Bölüm 1 Giriş

2 Problem çözme

Başlangıç

Açma ve kapama

HP 12c hesap makinenizi kullanmaya başlamak için tuşuna basın. Bu tuşa tekrar basılması hesap

makinesini kapatır. Hesap makinesi elle kapatılmazsa son kullanımdan 8 ila 17 dakika sonra otomatik olarak

kapanır.

NOT: Yanlışlıkla basılmaması için tuşunun diğer tuşlardan daha alçakta olduğunu unutmayın.

Düşük güç göstergesi

Hesap makinesi açıkken ekranın sol üst köşesinde gösterilen pil simgesi (*), kullanılabilir pil gücünün

neredeyse bitmiş olduğu anlamına gelir. Pilleri değiştirmek için bkz. Piller, Garanti ve Müşteri Hizmetleri,

sayfa 150.

Klavye

HP 12c üzerindeki birçok tuş iki veya üç fonksiyonu gerçekleştirir. Bir tuşun ana fonksiyonu, tuşun üst

tarafında bulunan beyaz karakterler (1) tarafından gösterilir. Bir tuşun alternatif fonksiyonları, tuşun

üzerindeki altın sarısı karakterler (2) ve tuşun alt tarafında bulunan mavi karakterler (3) tarafından gösterilir.

Bu alternatif fonksiyonlar, fonksiyon tuşundan önce uygun önek tuşuna basılarak belirtilir:

Başlangıç 5

●

Tuşun üzerinde altın sarısıyla gösterilen alternatif fonksiyonu belirtmek için altın sarısı önek tuşuna

( ), ardından fonksiyon tuşuna basın.

●

Tuşun üst tarafındaki ana fonksiyonu belirtmek için tuşa tek başına basın.

●

Tuşun alt tarafında maviyle gösterilen alternatif fonksiyonu belirtmek için mavi önek tuşuna ( ),

ardından

fonksiyon tuşuna basın.

Bu el kitabında alternatif bir fonksiyonun çalışması ile ilgili referanslar yalnızca bir kutu içinde fonksiyon adı

olarak görülür

(örneğin, " fonksiyonu …"). Alternatif bir fonksiyonun seçimine ilişkin referanslar, uygun

önek tuşundan önce görülür

(örneğin, " … tuşlarına basma"). Klavyede "CLEAR" etiketli altın sarısıyla

gösterilen fonksiyonlara ilişkin referanslar bu el kitabında "CLEAR" sözcüğünden sonra gelir (örneğin, "CLEAR

fonksiyonu …" veya " CLEAR tuşuna basılması …").

veya önek tuşuna yanlışlıkla basarsanız işlemi CLEAR tuşlarına basarak iptal edebilirsiniz.

Bu tuşlara ayrıca , ve tuşlarını iptal etmek için basılabilir. (Bu tuşlar, ilgili fonksiyonu yerine

getirmek için kendilerinden sonra başka tuşlara da basılması gerektiği için "önek" tuşlarıdır.) tuşu,

görüntülenen sayının

mantisini (10 basamağın tümü) görüntülemek için kullanıldığından sayının ekrandaki

mantisi tuşu bırakıldıktan sonra bir anlığına görünür.

veya önek tuşuna basılarak ekranda ilgili durum göstergesi açılır — f veya g. Bir fonksiyon tuşuna

(söz konusu tuşun alternatif fonksiyonunu gerçekleştirirken), bir başka önek tuşuna veya CLEAR

tuşuna bastığınızda her bir gösterge kapanır.

Sayı girme

Hesap makinesine bir sayı girmek için sayıyı bir kağıda yazıyormuş gibi rakam tuşlarına sırayla basın. Sayının

bir parçasıysa ve son rakamın sağında görülmüyorsa ondalık işareti girilmelidir (ondalık hane tuşu

kullanılarak).

Basamak ayırıcılar

Bir sayı girilirken ondalık işaretin solundaki her üç basamaklı grup ekranda otomatik olarak ayrılır. Hesap

makinesi fabrikadan geldikten sonra veya Sürekli Bellek sıfırlandıktan sonra ilk kez açıldığında görüntülenen

sayılardaki ondalık işareti nokta ve üç basamaklı her bir grup arasındaki ayırıcı virgüldür. Dilerseniz hesap

makinesini ondalık işareti olarak virgül ve üç basamaklı ayırıcı olarak nokta görüntüleyecek şekilde

ayarlayabilirsiniz. Bunu yapmak için hesap makinesini kapatın, ardından tuşuna basılı tutarak tuşuna

basın. Bunu tekrar yaptığınızda hesap makinesi ekrandaki orijinal basamak ayırıcıları kullanacak şekilde

ayarlanır.

Negatif sayılar

İster girilmiş ister bir hesaplama sonucu ortaya çıkmış olsun, görüntülenen bir sayıyı negatif yapmak için

(değiştirme işareti) tuşuna basmanız yeterlidir. Ekranda bir eksi sayı gösterildiğinde, yani sayıdan önce eksi

işareti geliyorsa tuşuna basılıp eksi işareti ekrandan kaldırılarak sayı pozitif sayı haline getirilir.

Büyük sayıları girme

Ekran, bir sayının en fazla 10 basamağını gösterebildiğinden 9.999.999.999'dan büyük sayılar, sayıdaki tüm

basamaklar tuşlanarak ekrana girilemez. Bununla birlikte, bu tür sayılar "bilimsel gösterim" olarak

adlandırılan matematiksel kısaltma ile ifade edilmesi durumunda ekrana kolaylıkla girilebilir. Bir sayıyı

bilimsel gösterime dönüştürmek için ondalık işaretini solunda yalnızca bir basamak (sıfır olmayan bir

basamak) kalana kadar taşıyın. Ortaya çıkan sayı, orijinal sayının "mantisi" olarak adlandırılır ve ondalık

işaretini taşıdığınız ondalık hanelerin sayısı, orijinal sayının “üssü” olarak adlandırılır. Ondalık işaretini sola

6 Bölüm 2 Problem çözme

taşıdıysanız üs pozitiftir; ondalık işaretini sağa taşıdıysanız (bu birden küçük sayılar için olur) üs negatiftir.

Sayıyı ekrana girmek için mantisi girin, (üs gir) tuşuna basın ve ardından üssü girin. Üs negatifse

tuşuna bastıktan sonra tuşuna basın.

Örneğin, 1.781.400.000.000 dolar tuşlamak için ondalık işaretini 12 basamak sola taşırız ve bu da 1,7814

mantisini ve 12 üssünü verir:

Tuş vuruşları Ekran Açıklama

1.7814 12

1.781.400.000.000 bilimsel gösterimde girildi.

CLEAR tuşları

Bir kaydı veya ekranıtemizleme içindeki sayıyı sıfırla değiştirir. Program belleğinin temizlenmesi oradaki

talimatları 00 ile değiştirir. Aşağıdaki tabloda gösterildiği gibi HP 12c'de birçok temizleme işlemi

vardır:

Tuş(lar) Temizler:

Ekran ve X-kaydı.

CLEAR

İstatistik kayıtları (R1 ila R6), yığın kayıtları ve ekran.

CLEAR

Program belleği (yalnızca Program moduna basıldığında).

CLEAR

Finansal kayıtlar.

CLEAR

Veri depolama kayıtları, finansal kayıtlar, yığın ve SON X kayıtları

ve ekran.

Basit aritmetik hesaplamalar

Her basit aritmetik hesaplama iki sayı ve bir işlem gerektirir; toplama, çıkarma, çarpma veya bölme. HP 12c'de

bu tür bir hesaplama yapmak için öncelikle hesap makinesine iki sayı girmeli, ardından gerçekleştirilecek

işlemi girmelisiniz. Yanıt, işlem tuşuna ( , , veya ) basıldığında hesaplanır.

İki sayı, hesaplama kağıt üzerinde yapılırken nasıl görülüyorsa o şekilde hesap makinesine soldan sağa

tuşlanmalıdır. İlk sayıyı tuşladıktan sonra sayı girmeyi tamamladığınızı hesap makinesine bildirmek için

tuşuna basın. tuşuna basılarak girilecek ikinci sayı daha önce girilen ilk sayıdan ayrılır.

Özet olarak aritmetik bir işlem gerçekleştirmek için:

1. İlk sayıyı girin.

2.

İkinci sayıyı ilk sayıdan ayırmak için tuşuna basın.

3. İkinci sayıyı girin.

4.

İstenen işlemi gerçekleştirmek için , , veya tuşuna basın.

Örneğin 13 ÷ 2 işlemini hesaplamak için aşağıdaki şekilde ilerleyin:

Başlangıç 7

Tuş vuruşları Ekran Açıklama

13

13.

İlk sayıyı hesap makinesine tuşlar.

13.00

tuşuna basılması, ikinci sayıyı ilk

sayıdan ayırır.

2

2.

İkinci sayıyı hesap makinesine tuşlar.

6.50

İşlem tuşuna basılarak yanıt hesaplanır.

tuşuna bastıktan sonra ondalık işareti izleyen iki sıfırın görüntülendiğine dikkat edin. Bu sihirli bir şey

değildir: hesap makinesinin ekranı, girilen veya hesaplanan her sayının iki ondalık hanesini gösterecek şekilde

ayarlıdır.

tuşuna basmadan hesap makinesinin sayı girmeyi tamamladığınızı bilmesi mümkün değildir,

bu nedenle yalnızca sizin tuşladığınız rakamlar görüntülenir. tuşuna basarak sayı girmeyi

tamamladığınızı hesap makinesine bildirirsiniz: rakam girişini sonlandırır. İkinci sayıyı tuşladıktan sonra

tuşuna basmanız gerekmez çünkü , , ve tuşları da rakam girişini sonlandırır. (Aslına

bakılırsa rakam giriş tuşları — rakam tuşları, , ve — ve önek tuşları — , , , ve

haricinde tüm tuşlar rakam girişini sonlandırır.)

Zincirleme hesaplamalar

Yanıt hesaplandığında ve dolayısıyla ekranda görüntülendiğinde ikinci sayıyı tuşlayarak ve işlem tuşuna

basarak başka bir işlem gerçekleştirebilirsiniz: ikinci sayıyı ilkinden ayırmak için tuşuna basmanız

gerekmez. Bunun nedeni, bir fonksiyon tuşuna ( , , , vb.) basıldıktan sonra bir sayı tuşlandığında

—

tuşuna basılmış gibi önceki hesaplamanın sonucu hesap makinesi içinde depolanır. İki sayıyı

ayırmak için tuşuna yalnızca her iki sayıyı tuşlarken, yani birinin ardından diğerini girerken

basmalısınız.

HP 12c, RPN modunda bir fonksiyon tuşuna her bastığınızda işlemi o anda gerçekleştirecek şekilde

tasarlanmıştır; böylece "gerçek sonucun" yanı sıra tüm ara hesaplamaların sonuçlarını görürsünüz.

Örnek: Çek defterinizi güncellemeden üç çek yazdığınızı ve 1.053,00 dolar tutarındaki maaş çekinizi çek

hesabınıza yatırdığınızı farz edin. En son bakiyeniz 58,33 dolar ve çekler 22,95 dolar, 13,70 dolar ve 10,14

dolar tutarlarında yazılmışsa yeni bakiye nedir?

Çözüm: Bu problem kağıda yazıldığında şu şekilde okunur:

58.33 – 22.95 – 13.70 – 10.14 + 1053

Tuş vuruşları Ekran Açıklama

58.33

İlk sayıyı tuşlar.

58.33

tuşuna basılması, ikinci sayıyı ilk sayıdan ayırır.

22.95

İkinci sayı tuşlanır.

35.38

tuşuna basılması ikinci sayıyı ilkinden çıkarır. Hesap

makinesi, ilk çek çıkarıldıktan sonra bakiyeyi veren bu

hesaplamanın sonucunu görüntüler.

13.70

Bir sonraki sayıyı tuşlar. Bir hesaplama

gerçekleştirildiğinden tuşuna basmayın; girilen bir

8 Bölüm 2 Problem çözme

Tuş vuruşları Ekran Açıklama

sonraki sayı (13,70), daha önce ekranda görülen sayıdan

(35,38) otomatik olarak ayrılır.

21.68

tuşuna basılması girilen sayıyı daha önce ekranda

görülen sayıdan çıkartır. Hesap

makinesi, ikinci çek

çıkarıldıktan sonra

bakiyeyi veren bu hesaplamanın

sonucunu görüntüler.

10.14

11.54

Bir sonraki sayıyı tuşlar ve önceki bakiyeden çıkarır. Yeni

bakiye ekranda görüntülenir. (Sayı giderek düşer)

1053

1,064.54

Bir sonraki sayıyı, yani yatırılan maaş çekinin tutarını tuşlar

ve önceki bakiyeye ekler. Yeni, güncel bakiye ekranda

görüntülenir.

Önceki örnekte, HP 12c'nin kağıt kalem kullanır gibi nasıl hesaplama yaptığı gösterilmektedir (tek farkı bu

hesaplamayı çok daha hızlı bir şekilde yapmasıdır):

NOT: Bir seferde bir işlem yaparsınız ve her bir işlemin sonuçlarını anında görürsünüz.

Şimdi de bu işlemin, iki sayı grubunun çarpılmasını ve ardından sonuçların toplanmasını gerektiren bir

hesaplama türüyle nasıl gerçekleştirildiğini inceleyelim. (Bu hesaplama türü, farklı miktarlar ve farklı

fiyatlardaki çeşitli kalemlerden oluşan bir faturanın toplamını almak için gerekir.)

Örneğin (3 × 4) + (5 × 6) hesaplamasını düşünün. Bu hesaplamayı kağıt üstünde yapıyor olsaydınız, öncelikle

ilk parantezdeki çarpma işlemini, ardından ikinci parantezdeki çarpma işlemini yapar ve son olarak iki çarpma

işlemi sonucunu toplardınız:

HP 12c Finansal Hesap Makinesi de yanıtı aynı şekilde hesaplar:

Tuş vuruşları Ekran Açıklama

3 4

12.00

1. Adım: İlk parantezdeki sayıları çarp.

5 6

30.00

2. Adım: İkinci parantezdeki sayıları çarp.

42.00

3. Adım: İki çarpma işlemi sonucunu topla.

Başlangıç 9

2. adımı gerçekleştirmeden önce 1. adımın sonucunu depolamaya veya not etmeye gerek olmadığını

unutmayın: bu adım hesap makinesinin içine otomatik olarak kaydedilmiştir. 2. adımda 5 ve 6'yı tuşladıktan

sonra hesap makinesi, ekrandaki 6'ya ek olarak iki sayıyı (12 ve 5) sizin için içeride tutuyordu. (HP 12c,

ekrandaki sayıya ek olarak içeride toplam üç sayı tutabilir.) 2. adımdan sonra hesap makinesi, ekrandaki 30'a

ek olarak 12'yi hala sizin için içeride tutmaktaydı. Hesap makinesinin sayıyı kağıda yazmışsınız gibi sizin için

tuttuğunu ve ardından gerektiğinde tıpkı sizin yapacağınız gibi hesapladığını görebilirsiniz. Ancak HP 12c ile

ara hesaplamanın sonuçlarını not etmeniz, bu sonuçları elle depolamanız ve hatta daha sonra anımsamanız

bile gerekmez.

NOT: Bu sayıların nasıl depolandığını ve doğru zamanda nasıl geri getirildiğini bilmeniz gerekmiyor olsa da,

ilgi duyuyorsanız Otomatik bellek yığını, sayfa 128 bölümünde bu konuyla ilgili her şeyi okuyabilirsiniz.

Hesap makinesinin çalışması hakkında tam bilgi sahibi olduğunuzda, HP 12c'yi daha verimli ve daha emin bir

şekilde kullanabilir ve sonuç olarak yatırımınızın karşılığını en iyi şekilde alabilirsiniz.

HP 12c ile nasıl hesaplama yapıldığını anlayıp anlamadığınızı kontrol etmek için aşağıdaki problemleri

deneyebilirsiniz. Bu problemler nispeten kolay olmakla birlikte, daha karmaşık problemler aynı temel adımlar

kullanılarak çözülebilir. Gösterilen yanıtları elde etmede zorluk yaşıyorsanız son birkaç sayfayı gözden

geçirin.

Depolama kayıtları

HP 12c'de sayılar (veriler), “depolama kayıtları” veya “kayıtlar” olarak adlandırılan belleklerde depolanır.

(“Bellek” tekil terimi, zaman zaman bu el kitabında depolama kayıtlarının tamamına gönderme yapmak için

kullanılır.) Hesaplamalar sırasında sayıları depolamak için dört özel kayıt kullanılır (bu “yığın kayıtları”

Otomatik bellek yığını, sayfa 128 bölümünde açıklanmıştır) ve bir işlem gerçekleştirilmeden önce ekranda

son görüntülenen sayıyı depolamak için başka bir kayıt (“SON X” kaydı olarak adlandırılır) kullanılır. Sayıların

otomatik olarak kaydedildiği bu kayıtlara ek olarak sayıların elle depolanması için 20 adede kadar “veri

depolama kaydı” da mevcuttur. Bu veri depolama kayıtları R

0

ila R

9

ve R

.0

ila R

.9

arasında belirlenmiştir. Bir

program hesap makinesinde depolanmışsa veri depolama için daha az sayıda kayıt kullanılabilir (program bu

20 kayıttan birine kaydedildiği için) ancak minimum 7 kayıt her zaman kullanılabilir. “Finansal kayıtlar” olarak

anılan diğer kayıtlar finansal hesaplamalarda kullanılan sayılar için ayrılır.

Sayıları depolama ve geri çağırma

Ekrandan sayıyı veri depolama kaydına depolamak için:

1.

(store) tuşuna basın.

2.

Kayıt sayısını girin: R

0

- R

9

kayıtları için 0'dan 9'a, veya R

.0

- R

.9

kayıtları için .0'dan 9'a.

Benzer şekilde bir sayıyı depolama kaydından ekrana geri çağırmak için (recall) tuşuna basın ve ardından

kayıt sayısını girin. Bu işlem, sayıyı depolama kaydından ekrana kopyalar; sayı, depolama kaydında

değişmeden kalır; başka bir sayı tuşladığınızda ekrandaki sayının tutulması gibi sonraki hesaplama için hesap

makinesi içinde otomatik olarak tutulur.

Örnek: Diyelim ki kişisel bilgisayarınızla ilgilenen bir müşteriyi ziyaret etmeden önce bilgisayarın maliyetini

(3.250 dolar) ve yazıcı maliyetini (2.500 dolar) veri depolama kayıtlarına depoladınız. Daha sonra müşteri altı

10 Bölüm 2 Problem çözme

Sayfa yükleniyor...

HP 12C Financial Programmable Calculator Kullanici rehberi

Bu kılavuz aynı zamanda aşağıdakiler için de uygundur:

HP 12C Financial Programmable Calculator Kullanici rehberi

İlgili makaleler

Diğer belgeler